Domingo, Noviembre 3, Terug in de stad, HK sekte ?, sahaja yoga..

Weer even een bericht uit Malaga. Alles oke hier. Het weer is nog steeds heerlijk. dat wil zeggen, vroeg in de ochtend is het fris maar al snel komt de zon en dan kun je heerlijk in de zin zitten. Dat is de context van mijn functioneren ;-)

Ik heb maandag avond het Hare Krishna centrum verlaten en ik ben terug gegaan naar de stad. Als ik er aan terugdenk dan waren het twee weken die me veel goeds hebben gebracht. Het is een eenvoudig en gezond leven dat de HK mensen in zo'n centrum leiden. Ze gaan vroeg naar bed, ze staan vroeg op, ze besteden veel tijd aan het aanbidden van god, ze eten vegetarisch en gebruiken geen alcohol, tabak, koffie, en daarnaast heeft iedereen zo zijn taken. Heel vooral hun geloof in god is indrukwekkend. Centraal staat het hare Krishna mantra, dat ze 16 x 108 (gebedssnoer) per dag hardop bidden en de kirtan, dat zijn de gezongen mantra's. Verder hebben de ceremonies veel rituelen (ruiken aan bloemen, vuur, drinken van een zoete drank, lopen rond de tulasiboom), veel buigen en knielen voor de beelden van Krishna en ook een in plastic gegoten beeld van Prabhupada, de stichter van de beweging (1960) en offers, hoewel ik dat laatste niet bewust heb gezien. Het zou kunnen zijn dat de bloemetjes voor de beelden van Krishna en wijzen, offers zijn en de snoeren van bloemen die ze als een ketting om de beelden van Krishna hangen. Ik ben onder de indruk van het geloof van de mensen van Hare Krishna maar ik kan me niet vinden in de rituelen, alle regels over wat wel en niet mag, wat betreft eten, wat betreft wat je kunt offeren, boekjes mogen niet op de grond, gebedskettingen mogen niet de voeten raken.. (een beetje zoals ik vroeger als kind niet op de lijntjes van de stoeptegels mocht lopen want dat bracht ongeluk.. en dat relativeerde ik toen al..), en ook niet in de mythische verhalen die men voor waar aanneemt, en ook zeker niet in de gelaagdheid die overal in terugkomt. Mensen die niet geïnitieerd zijn tot de tweede graad mogen bijvoorbeeld geen eten klaarmaken. Maar ook in de verhalen is alles gelaagd van hoog naar laag, groenten, mensen, dieren, alles. Ik lees op dit moment iedere dag een hoofdstuk uit de bhagata gita en ik vind dat een goed boek met veel wijsheid. Maar de HK kennen ook grote waarde toe aan de boeken van Prabhupada, over de bhagata gita en als ik die inkijk dan wordt ik er helemaal naar van. Het is zo gelaagd en het gaat als maar over ellende en de straf die je in dit leven uitzit vanwege slechte dingen in je vorige levens en nu en dat je alleen verlost kan worden door je helemaal over te geven aan Krishna..' ...dan krijgt het in een keer iets van een sekte. Het is heel dwingend en onheilspellend. Terwijl ik dat niet zo heb ervaren in het centrum (ik zal zo de kenmerken van een sekte geven) ..kijk maar eens in een van de boeken waar iedereen mee wegloopt daar..., ''Nectar voor de devotee.." http://vedabase.com/en/nod/1  (daar staan veel boeken digitaal).. heel akelig over goede mensen en mensen die slecht karma hebben en in gezinnen die hondeneters worden geboren, of heel lelijk zijn of in een lagere familie worden geboren.. '. Als ik daar een paar zinnen van gelezen heb dan heb ik er al helemaal genoeg van, een en al verdoemenis en redding als je die ene god aanhangt... En daar staat ook letterlijk dat alleen brahmanen de ceremonie mogen uitvoeren, dus daar heb je die uberklassen weer.

Als ik dus een blik werp, want veel meer is het niet maar toch, in de boeken van Prabhupada dan zie ik ineens wel een sekte. Kijk maar eens op de belgische website van Sahaja yoga, (zij werden er ook van beticht een sekte te zijn (maar dat is in een rechtszaak met succes bestreden en ik geloof terecht want daar zie ik tot nu toe niet iets wat me doet denken aan een sekte),  http://www.sahajayoga.be/article/2970/nl/sahaja_yoga:_yoga,_religie_of_sekte.html

Het zijn de 7 criteria van Belgische  Professor Vermeersch over wat een sekte is:

1. De mate van inpalming van de leden.
2. De aanwezigheid van een dogmatische leer.
3. De mate van hiërarchie binnen de organisatie.
4. De aanwezigheid van een charismatisch leider.
5. Geslotenheid
6. Gevoel van beter te zijn dan de anderen.
7. De mate van bekeringsijver

Hoewel ik het niet zo heb ervaren, denk ik dat je de HK wel onder sekte moet scharen. Ik kom daar binnen als iemand die ouder is en die niet van hen afhankelijk is. Dat maakt dat ik me vrij kan bewegen in wat ik wel en niet accepteer of ondersteun. Maar wat ik in het centrum opmerkte is dat alle mensen die daar langere tijd zijn rond hun twintigste zijn 'ingetreden' en vaak geen opleiding hebben. Dit is een kwetsbare leeftijd blijkbaar voor beïnvloeding. Een van de jonge mensen daar, een aardige knul van 22 jaar valt thuis tussen de wal en het schip. Zijn ouders zijn gescheiden en hebben beide een nieuw gezin. Hij is nergens welkom en stopt met school. Hij gaat dan bij de HK in zijn land en vertelt me dat dat het meeste schokkende was om te doen in zijn land, waar iedereen zwaar orthodox katholiek is. Zie daar zijn begin motivatie. Zij vrienden zijn onder de indruk als hij ineens in Indiase kleding loopt. Hij gebruikte drugs en het eindeloos opzeggen van een mantra geeft ook zo'n leegte in zijn hoofd en dat wil hij graag, ontsnappen. Dan komt hij in dit centrum waar hij te eten krijgt en waar hij erbij hoort en gewaardeerd wordt, ook al heeft hij geen enkele discipline. Hij heeft zelf geen of nauwelijks geld. Hij hield altijd al van rituelen zegt hij, dus hij voelt zich helemaal thuis bij de hocus pocus van de ceremonie en hij is trots als hij de moeilijke Sanskriet liederen en teksten kan zingen. Eindelijk heeft hij een plek waar hij meetelt, waar hij welkom is en iemand is.. Waar mensen hem niet zeggen dat hij van zijn gat moet komen en aan de slag moet gaan. Hier kan hij de hele dag rondhangen met een gebedssnoer en zich frivool gedragen tijdens de ceremonie, zodat hij zijn behoefte om afwijkend te zijn, vanwege of als reactie op de door hem vast diep gevoelde afwijzing door zijn ouders, nog steeds kan voeden. Zo'n jongen gaat geen kritische vragen stellen over de teksten die hij te horen krijgt, hij stelt geen vragen over het gevoel dat mensen in het centrum hebben dat zij beter zijn dan mensen in de 'gewone wereld', want hij werd niet geaccepteerd door deze 'mensen in de gewone wereld', nu heeft hij de kans om zich beter te voelen. Als zo'n jongen, om dit soort redenen langere tijd daar blijft, dan is de kans groot dat hij daar niet meer weg gaat, niet gaat studeren, geen normale baan gaat zoeken in de maatschappij..  Want hij heeft eindelijk iets waar hij goed in is, een plaats waar hij bevestiging krijgt, hij kan revanche nemen op de maatschappij, en hij hoort eindelijk ook ergens bij.. En dat verklaart ook waarom de mensen die daar langer wonen, geen vragen stellen over de teksten en de ceremonies, over hun houding tov mensen in de 'materiele wereld'.. hoe kunnen ze dat nog als ze in alles zich afhankelijk hebben gemaakt van het centrum, geen opleiding hebben en jarenlang de teksten hebben aanvaard. Hoe kunnen ze dan nu ineens ten overstaan van zichzelf zeggen, ik ben twintig jaar in dit centrum, ik heb geen opleiding, niets, maar eigenlijk klopt het niet wat daar staat. En die ceremonie, wat is die achterhaald, waarom moet er zoveel, waarom zijn die regels er allemaal, vliegende apen bestaan niet... Dat is hetzelfde als zeggen, ik heb twintig jaar in al die dingen gelooft, andere mensen overtuigt en nu ? Er zijn wel mensen daar die zich dan verschuilen in een soort schriftgeleerdeschap, vergelijkbaar met iemand die deze filosofie bestudeert aan de universiteit. Maar lezen en kennen van de veda's en alle boeken van Prabhupada en anderen, blijft toch essentieel iets anders dan letterlijk geloven wat daar staat en dat uitdragen. De context mist. Het geloven in god staat hier voor mij los van. Dat doet mensen goed, als ze daar voor kiezen en er zijn vele vormen, van god met een vorm tot een collectief bewustzijn in alles. Maar het klakkeloos aannemen van verhalen, dogma's, rituelen, regels, en vaak sentimenten van betere en mindere mensen, vind ik zorgelijk.

En als je dan het rijtje nog eens afloopt.. ja dan moet ik toch concluderen dat de HK een sekte zijn, ze zijn sterk dogmatisch en hiërarchisch ingesteld en vereren een grote leider, de trekken zich terug uit de maatschappij en gaan deze alleen in om mensen te bekeren. Het lekker eten en de mooi uitziende gemeenschappen zijn letterlijk middelen om mensen te verleiden om zich bij hen aan te sluiten. Ja, ik heb mijn verblijf bij de HK als prettig ervaren voor korte tijd, en ik kan echt geen kwaad ontdekken in de mensen die ik daartegen kwam, alleen vergaande volgzaamheid, maar als je meer studie gaat maken van de teksten en als je de ceremonie langer meemaakt dan zijn er vele zaken die een heldere discussie behoeven en kritiek, en dat gebeurt niet. Dat is misschien wel hetgeen wat mij het meest beangstigd, mensen die dingen die onmogelijk zijn zonder enige vorm van relativering of kritiek accepteren, volgen en dansend op de straten gaan uitdragen. Het meisje dat daar was, 23, gaat de komende keer mee...ik zei haar, waarom, waar ben je in je eigen proces dat je dit gaat doen. Ze voelde sociale druk, ze was de vorige keer ook al niet meegegaan... Als je stappen zet op zo'n pad, dan is het steeds moeilijker om daar van terug te keren. Dus ja sekte, met kritiekloze volgelingen en dus zelfs als je goedverstaander wil zijn en oprecht geloof in god waarneemt, toch akelig. Want deze groep doet op zich niemand kwaad maar ze creëren mensen die niet meer zelfstandig en kritisch nadenken en dat vind ik echt niet acceptabel. Maar... ook in de katholieke kerk zijn er vele dogma's en mensen die daar klakkeloos in volgen. Dus wat dat betreft niets nieuws onder de zon.

Frank Boccio (zie boek 'mindfulness yoga') vertelt een beetje meer over de achtergrond van deze brahmanen traditie en geeft een context waarin je ook de HK beweging kan plaatsen. Ik heb er verder geen studie van gemaakt maar schrijf wat hij daarover zegt. Het begint met de Sarasvatibeschaving, een complexe intelligente beschaving in het Noordwesten van India (6500 v Chr, met een bloeitijd tussen 3100 en 1900 v chr.) Ze kenden al de techniek van karren wielen, boten en een heel nauwkeurig decimaal stelsel en overdekte riolen. In deze cultuur waren (net als bij de HK) bepaalde dieren en bomen heilig. De religieuze en filosofische inzichten van deze beschaving werden vastgelegd in de veda's. En deze worden door devote hindoes (ook de HK) beschouwd als 'geopenbaarde' heilige schriften. Dat is ook zo'n aspect dat er voor mij niet inging, boeken worden geschreven door mensen is mijn visie, misschien door wijze mensen maar niet door god. Dit geld voor mij voor alle boeken ook de bijbel. 'Fin, omstreeks 1900 viel de sarasvati rivier droog en hierdoor werden de meeste steden verlaten. Men vertrok naar de vruchtbare oevers van de Ganges. De ontwrichting en verwarring leidde tot grote sociale veranderingen en de opkomst van een hoger opgeleide priesterklasse. Deze werden brahmanen genoemd en hun commentaren op de veda's heten Brahmana's. En er ontstond een religie die brahmanisme werd genoemd. Om hun verheven positie te verstevigen ontwikkelden zij het kastensysteem waarbij zijzelf in de sociale hiërarchie aan de top stonden samen met de raadgevers van de koning. Daarna kreeg je de klasse van de strijders, dan de kooplieden en dan de laagste klasse, de gewone arbeiders. En daaronder kwamen de mensen die ze zo laag vonden dat ze helemaal niet tot een kaste behoorden. Deze zelfde kasten worden bij de HK nog steeds in de lezingen genoemd en er wordt geen kritiek op uitgeoefend. Een enkeling zei dat we allemaal beneden dit kasten systeem staan, een uiting van  nederigheid maar nog steeds geen verwerping van die door mensen om machtsredenen in het leven geroepen zieke stelsel. Frank Boccio vertelt hoe de brahmanen steeds meer rituelen ging gebruiken waardoor het geloof steeds verder kwam af te staan van het geloof van gewone mensen en dat rond de gedachte geboorte van Boedha (563 v Chr) de brahmaanse priestergemeenschap was uitgegroeid tot een starre, vaak zeer corrupte exclusieve gemeenschap. De kasten die oorspronkelijk niet overerfbaar waren, waren dit nu wel, en er was daardoor geen sociale mobiliteit meer mogelijk. Om deze redenen ontstond er een beweging die religie meer ging verinnerlijken. Dit leidde tot de eerste 'Upanishad', wat betekent zitten bij een leraar. Deze leringen werden van leraar tot leerling overgedragen. De upanishads gingen over vier thema's, mensen hebben een ziel die gelijk is aan de transcendente basis van het zijn zelf (dat stiltepunt), en verder reïncarnatie, karma, de morele kracht van iemands daden, en dat karma niet fataal is, dat je het kan overwinnen door spirituele praktijken en meditatie. Met deze leringen trokken wijze mannen rond om de mensen die verstoken waren van ieder religieus onderricht vanwege de exclusiviteit van de Brahmaanse religie, te onderwijzen. Deze wijzen en asceten heetten shramana's. Ik heb de indruk dat de HK sterk verweven zijn met het brahmanen geloof, met alle gelaagdheid die daarbij komt kijken. Boedha vertrok in deze context op zijn zoektocht naar de zin van het leven.

Fin deze week dus weer met meer aandacht Spaans gestudeerd en wat bijgeslapen. Vrijdag de auto gepakt, heerlijk koffie met broodje tomaat genomen in Torremolinos in een fijn deel van Torremolinos. Daarna ben ik naar Mijas gereden. Dat is een prachtig bergdorpje landinwaarts bij Fuengirola, ongeveer 30km van Malaga. Mooie witte huisjes, prachtig uitzicht op de zee, ezeltjes die karretjes trekken. In Fuengirola daarna wat gaan eten, Indiaas.

Gisteren, zaterdag heerlijk in de zon gezeten en gelezen in mijn boek van Frank Boccio en Spaans gestudeerd. Even bijkomen van mijn ervaringen. Later naar de kapper geweest en s'avonds naar de meditatie cursus van Sahaya yoga. Daar kregen we tot mijn schrik ineens na de mediatie ook weer kirtan te zingen. Dit keer wordt de kundalini vereerd...las ik snel in de Spaanse vertaling. hmm, ik wil helemaal niets en niemand vereren. Als die kundalini energie is, dan is die er, deel van onze natuur, en dan hoeven we die weer niet te gaan vereren. Hoewel ik het lied 'Gracias a la vida'  wel mooi vind en dat leven is er ook. Dus misschien ben ik nu even wat te allergisch nu voor dit soort dingen. Maar ook de film van deze avond vond ik minder. Kanker kan genezen en voorkomen worden door de linker energie banen van ons lichaam waar emotie, trauma en verleden zitten te zuiveren. Nu geloof ik zelf wel dat een te veel aan stress je ziek kan maken, maar ik huiver bij dit soort stelligheid. Omdat het weer het verhaal is van dit moet je doen want anders...en dat bevalt me niet. Nog los van de mensen die het overkomt en die dan een douw extra krijgen of valse hoop.. Dit is dan weer iets, wat denk ik an sich goed is, dat doorschiet.

De mw die de meditatie bedacht Sri Mataji, krijgt in haar latere leven voor mij ook teveel het imago van een weldoener. Als ik op internet tape van haar zie dan wordt ik er niet heel erg blij van. Geen energieke persoon, maar een vermoeide dikke dame die moeite heeft met ademhalen en zucht als ze, - denk ik er dan bij-, voor de zoveelste keer haar meditatie techniek uitlegt. Ze benadrukt ook steeds dat je er met hart en ziel in moet geloven. Dan moet ik meteen denken aan de kracht van de suggestie en placebo werking. Mensen die beter worden omdat ze denken dat ze beter worden. Dit kan werkzaam zijn, vermoed ik zelf, misschien omdat de hoop het stressstelsel ontlast en daarmee het immuunsysteem een kans geeft beter te gaan fucntioneren. Maar dat is mijn invulling. Maar fin de meditatie zelf op energie banen voelt voor mij wel als goed en werkzaam. Ik kom er echt lichter vandaan.

Ik heb nog een paar dingen gelezen waar ik later in relatie tot mijn ervaringen wat over zal schrijven, maar nu ...hoogste tijd voor een kopje koffie en een broodje met tomaat. Vanmorgen een tijd met een van mijn huisgenoten gespraat in de keuken. Daardoor wat later dan normaal. Maar dat gesprek met mijn huisgenoten is wel belangrijk. Ik neig namelijk naar afstand houden omdat ze wel erg lichamelijk zijn. Ze slapen regelmatig bij elkaar in bed, of de bank voor de tv wordt een groot bed. Dat is enerzijds gewoon warmte en Spaans maar anderzijds ook een relatie tussen twee van de meiden hier. Dat respecteer ik en er is niets verkeerds aan, maar het is niet mijn aard en niet mijn zijnswijze. Maar fin, ook hier wel weer een omgeving waar ik nieuwe dingen zie. Het zijn zowiezo bijzondere lieve meiden allemaal, heel betrokken bij elkaar, maar ook bij de wereld en hun werk. En ze hebben een soort levenswijsheid die ik in Nederland toch minder tegenkom. Maar misschien is dat ook weer cultuur, andere dingen zijn hier belangrijk.

;